Depremin zararlarını artıran insan faaliyetleri, aşağıdaki gibidir:
- Fay hatları üzerinde veya civarında yapılan binalar, depremden en fazla etkilenen yapılardır. Özellikle 1999 yılındaki Marmara Depremi’nde, fay hattının üzerindeki birçok bina sağlam yapılmış olmasına rağmen çökmüştü.
- Deprem yönetmeliklerine uygun bina inşa edilmemesi, kurallara uyulmaması. Yapılan binalar mutlaka deprem mühendisliğine uygun, devlet eliyle denetlenerek ve malzemeden çalınmadan inşa edilmelidir. Ahmet Mete Işıkara‘nın “deprem değil bina öldürür” sözü bu konuda rehber olarak kabul edilmeli ve eldeki mevcut yapı stoğu da, gerekirse bina güçlendirme yöntemi ile sağlam hale getirilmelidir.
- Zemine uygun olmayan, temeli güçlü olmayan binalar inşa edilmesi. Her bölgenin zemin titreşim periyodu göz önüne alınarak inşa edilecek en fazla kat sayısı belirlenmeli ve buna sıkı sıkıya uyulmalıdır. Beklenen büyük İstanbul depremi de, zemin açısından zayıf bölgeleri kötü etkileyecek.
- Binaların birbirlerine yapışık durumda olması ve deprem anında birbirlerine çarparak hasar vermesi. Bina inşa edilirken, bitişik nizam usulünden kaçınılmalı, her bina arasında mutlaka yönetmeliklerin gerektirdiği kadar boşluk bırakılmalıdır. Buna, deprem derzi adı verilir.
- Yeterli deprem bilincine sahip olunmaması da depremin zararlarını artıran insan faaliyetleri arasındadır. Deprem bölgelerinde yaşayan halk, deprem ve olası zararları konusunda bilinçlendirilmelidir. Deprem konusunda bilinçli bir toplum, depremin risklerini ciddiye alır ve tedbir almaktan geri durmaz.
- Deprem tatbikatı yapılmaması ve insanların deprem anında panikle pencereden atlayarak yaralanması ve hatta ölmesi. Sık sık devlet eliyle düzenlenecek tatbikatlar aracılığı ile, insanlar deprem anında ne yapacaklarını ezberler ve böylece korksalar bile refleks olarak doğru davranışları sergiler. Yer kabuğunun suskun olduğu dönemde ter dökmeyenler, deprem anında -maalesef- kanlarını döker.
Umarım yazımı faydalı ve bilgilendirici bulmuşsunuzdur. Beğendiyseniz, teşekkür olarak sizden yazımı paylaşmanızı ve daha çok kişiye ulaşmasında yardımcı olmanızı rica ediyorum.