6 Ocak 2023 sabaha karşı saat 04:17’de dış merkezi Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesi olan 7,7 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Deprem başta Kahramanmaraş olmak üzere birçok ilimize can ve mal kaybına yol açtı. ilk depremin ardından en büyüğü 6,6 olan birçok artçı şok yaşanırken, saat 13:24’te merkez üssü Elbistan olan 7,6 büyüklüğünde başka bir deprem daha yaşandı.
Depremden sonraki 3. gün itibarı ile, depremden etkilenen şehirlerde 3 ay süreyle Olağanüstü Hal (OHAL) ilan edildi ve Türk Silahlı Kuvvetleri bölgedeki personel sayısını artırarak aktif bir şekilde arama & kurtarma ile asayiş çalışmalarına katılmaya başladı.
Depremin etkilediği, yıkıma ve can kaybına yol açtığı şehirler şu şekilde:
- Kahramanmaraş
- Gaziantep
- Hatay
- Osmaniye
- Malatya
- Adana
- Diyarbakır
- Şanlıurfa
- Adıyaman
- Kilis
- Elazığ
Depremde şu ana kadar 46.140 vatandaşımızın hayatını kaybettiğini biliyoruz. Yıkılan bina sayısı ise yaklaşık 80.000 olarak açıklandı. Kahramanmaraş depremi; başta şu ana kadar 5.500 kişinin hayatını kaybettiği Suriye, Lübnan, Irak, İsrail, Mısır ve Kıbrıs’tan da yoğun olarak hissedildi. Hatta, Güney Kıbrıs Rum Kesimi’nde duvar çatlaklarına neden oldu.
Başlıklar
Kahramanmaraş Depremi Neden Oldu?
Alp – Himalaya dağ kuşağının üzerinde bulunan ülkemiz Türkiye, bugüne kadar sıkça duyduğumuz gibi, bir deprem ülkesi. Doğu Anadolu Fayı da, tıpkı Kuzey Anadolu Fayı gibi Arabistan yarımadasının ülkemizi güneyden sıkıştırması sonucu bizi batıya doğru iten bir fay mekanizması. 24 Ocak 2020 Elazığ depreminden sonra güneybatıya aktarılan tektonik stres (yer gerilimi) nedeniyle Kahramanmaraş ve bölgede bir deprem bekleniyordu.
26 Temmuz 2022 tarihinde, bölgede Osmaniye, Kahramanmaraş ve Hatay civarında 4 ve üzeri depremler olmaya başlamıştı. O zamanlar için hemen ardından büyük bir deprem gelmediğinden dolayı öncü olarak niteleyemediğimiz bu depremlerin, bugün yaşadığımız depremlerin hazırlık safhası olduğunu söylemek, şu an için mümkün.
Bu depremin (depremlerin) de tıpkı Elazığ depremi gibi 6,5 – 7 büyüklüğü arasında birkaç depremlik bir seri halinde gerçekleşeceği tahmin ediliyordu. Ancak, en son 1114 yılında gerçekleşmiş tek parçalı kırılmanın bir benzeri gerçekleşti ve Kahramanmaraş’tan Hatay’ın güneyine kadar fay tek seferde ve 7,7 büyüklüğünde bir deprem ile kırıldı.
Bu depremin ardından saatler sonra Elbistan’da 7,6 büyüklüğünde çok şiddetli başka bir deprem daha meydana geldi. Bu deprem de, Adıyaman, Malatya ve Kahramanmaraş illerini etkiledi. Depremin gerçekleştiği Çardak fayı da, güncel deprem riski haritalarında potansiyel risk olarak değerlendirilmişti. Elbistan depremi, Kahramanmaraş depreminin meydana getirdiği stres artışı sonucu, 9 saat sonra, saat 13:24’te gerçekleşti.
Kahramanmaraş Depremi Kaç Saniye Sürdü?
Kahramanmaraş depremi, Prof. Dr. Haluk Eyidoğan tarafından yapılan açıklamaya göre, 70 saniye sürdü. Elbistan depremi ise, yaklaşık 35 saniye sürdü.
Depremler Devam Edecek Mi?
Kahramanmaraş depremi ve sonrasında gelen Elbistan depremi başka büyük deprem olup olmayacağı sorusunu akıllara getiriyor. Bölgede aktif birçok fay bulunması nedeniyle bu olasılık maalesef mevcut. Ayrıca, tarihsel kayıtların zayıflığı nedeniyle, geçmiş depremler hakkında çok fazla bilgimiz olmadığı için fayların deprem üretme aralığını tam bilmiyoruz. Bu nedenle, bölgede başka bir deprem olup olmayacağını kestirmek şu an için mümkün değil. Bölgede yaşayan herkesin, evi sağlam değilse veya hasar varsa, geceyi dışarıda geçirmesi daha doğru olacaktır.
Kahramanmaraş Depremi Başka Bölgeleri Etkiler Mi?
Ülkemizde irili ufaklı birçok fay bulunuyor. Kahramanmaraş depremi de, ülkemizde 1939 Erzincan depreminden bu yana yaşanan en şiddetli deprem. Bu nedenle, bu depremin başka bölgelerdeki fayları etkileyip etkilemeyeceği de merak ediliyor. Özellikle Marmara ve Ege bölgelerinde yaşayanlar tedirgin ancak bu fayların birbirini etkileme ihtimali yok. Başka bir deyişle, bu deprem, kendi bölgesinde etkili ve sadece komşu faylara stres aktarmış durumda.
Depremle ilgili bilgiler netleştikçe yazıya eklemeler yapacağım.
